Osmanlı Mimarisi Erken Dönem, Klasik Dönem ve Geç Dönem Osmanlı Mimarisi olmak üzere üç dönemden oluşur.
Erken Dönem Osmanlı Mimarisi
1299 yılında Osmanlı Devleti’nin kurulması ile 1501 yılında Bayezid Camii’nin (1501-1505) inşaatının başlaması arasındaki dönemi kapsar. Bizans mimarisi ve
Selçuklu mimarisi etkilerini taşısa da bu dönemde klasik döneme dayanak oluşturacak fikirlerin ilk uygulamaları gerçekleşti. Ayrıca Klasik dönemin en önemli mimari kavramlarından birisi olacak kubbe kullanılması pratiği ortaya çıktı. 1333 ile 1334 yıllarında inşa edilen Hacı Özbek Cami Osmanlı mimarlık tarihinde inşa edilmiş ilk cami olarak kabul edilir.1472 yılında yapılmış Çinili Köşk osmanlı mimarisin de daha
sonra pek rağbet görmeyecek olan çininin dış kaplama olarak kullanıldığı nadir uygulamalardan birisidir.
Klasik Dönem Osmanlı Mimarisi
1501 ile 1703 yılları arasında hâkim olan Klasik dönemin mimarlarının genel yaklaşımı
yüksek ve görkemli yapılar inşa etmek yönündeydi. Bu sebepten erken dönemde uygulanmaya başlanan kubbeli ve merkezî planlı yapılar,klasik dönemde daha anıtsal ölçeklerde uygulandı.Malzeme olarak küfeki taşı ve mermerin sıklıkla kullanıldığı yapıların tasarımı genelde yukarıdan aşağıya inildikçe genişleyen bir tasarım kompozisyonu hâkim oldu.
Geç Dönem Osmanlı Mimarisi
Bu Dönemde kültür ve sanat, siyasal başarısızlıkların süreklilik kazandığı 18. yüzyıla kadar önemli ölçüde geleneksel bütünlüğünü korumuştur. 18. yüzyıldan itibaren batı etkilerinin yoğunluğu duyulmaya başlamıştır. Bu yüzyılda özellikle Fransa ile kurulan siyasal yakınlaşma Osmanlı sanatı üzerinde oldukça etkili olmuştur. Böylece Osmanlı sanatı, 18. yüzyıldan itibaren batı sanatının etkisinde gelişme göstermiştir.
Mete Özçelik 